Αγρίνιο, 10 Φεβρουαρίου
ΗΜΕΡΙΔΑ Τ.Ε.Ε. ΑΙΤ/ΝΙΑΣ ΚΑΙ Ι.Α.Ε.Δ.Σ.Ε.
«Η σημασία του Καπνού στην οικονομική και κοινωνική ζωή του Αγρινίου. Ο ρόλος του πρώην Καπνικού Σταθμού Έρευνας Αγρινίου-Προοπτικές αξιοποίησης».
- Εισήγηση Νίκου Σκιαδά – Πρόεδρος Ιστορικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας – πρώην Γεν. Διευθυντής Ε.Α.Σ. Αγρινίου
ΘΕΜΑ: « Παρουσίαση των πρωτοβουλιών και ενεργειών της Ιστορικής και Αρχαιολογικής Εταιρείας Δυτικής Στερεάς Ελλάδας για την αξιοποίηση του ΚΣΕΑ και τη δημιουργία Μουσείου Καπνού στο χώρο του Καπνικού Σταθμού Έρευνας Αγρινίου»
Φέτος κλείνουν 11 χρόνια από την πρώτη μεγάλη Ημερίδα της Εταιρείας μας σε συνεργασία με τον Δήμο Αγρινίου (Δήμαρχος Παύλος Μοσχολιός – αρμόδιος Αντιδήμαρχος Ντίνα Κατσαρή, Μάιος 2008) για τη διάσωση – αξιοποίηση για το σκοπό που αγοράστηκε το εμβληματικό Βιομηχανικό κτίριο των Καπναποθηκών Παπαπέτρου ( ίδρυση Πολυμουσείου).
Φέτος που η Εταιρεία μας κλείνει 45 χρόνια από την ίδρυση της από τον Αγρινιώτη προοδευτικό και αρχαιόφιλο Θωμά Μποκώρο,
μαζί με το ΤΕΕ Αιτ/νίας και υπό την αιγίδα του Δήμου Αγρινίου, πραγματοποιούμε αυτή την εκδήλωση για να παρουσιάσουμε στους φορείς και την κοινωνία την πρόταση που καταθέσαμε στην κυβέρνηση και ανέλυσε ο συνάδελφος Ηλίας Ντζάνης για την αξιοποίηση του ΚΣΕΑ και τη δημιουργία Μουσείου Καπνού καθώς και το ιστορικό των πρωτοβουλιών της Εταιρείας μας από το 2008 μέχρι σήμερα.
Το θέμα μου λοιπόν δεν αποτελεί απολογισμό αλλά παρουσίαση ενός συγκεκριμένου στόχου που θέσαμε:
την υποστήριξη της τοπικής ιστορίας, της πολιτιστικής κληρονομιάς πάνω στην οποία χτίστηκε ο κοινωνικός και παραγωγικός ιστός αυτής της πόλης, το ξεκαθάρισμα της ταυτότητας της, που πρέπει να γίνει συνείδηση και βασικό αφήγημα για την νέα γένια που διψάει για να μάθει και ζητάει ερείσματα για να ακουμπήσει στον αγώνα της για μια καλύτερη ζωή στον τόπο μας.
Το ποιος είσαι και γιατί αγωνίζεσαι το αντλείς από την ταυτότητα σου. Όταν δεν έχεις ταυτότητα και είσαι πράγμα των καιρών άγεσαι και φέρεσαι από την κάθε συγκυρία. Εμείς όμως στην παρούσα συγκυρία θέλουμε ενεργούς πολίτες με άποψη και με διάθεση να υπερασπιστούν τα κεκτημένα και να αγωνισθούν για τα καινούρια που μπορεί να έχει και αξίζει ο τόπος μου.
Γι’ αυτό καμιά παραγωγική ανασυγκρότηση δεν μπορεί να γίνει χωρίς συνειδητοποιημένους πολίτες που θα ακουμπήσουν στο κοινοτικό πνεύμα της συνεργασίας και της αλληλεγγύης που θα κληρονομήσουν, γνωρίζοντας την ταυτότητα και την καταγωγή τους.
Απέναντι μας είχαμε σ’ αυτή την υπόθεση τον παλαιοκομματισμό και τον άγονο τοπικισμό. Οι Υπηρεσίες του Υπουργείου Πολιτισμού – τοπικά και περιφερειακά – αντιστρατεύτηκαν με δήθεν τεχνοκρατικά επιχειρήματα την μελέτη και αξιοποίηση των Καπναποθηκών Παπαπέτρου, με βάση το Αρχαιολογικό Μουσείο Αγρινίου (απόφαση πώλησης ακινήτου) . Αποτέλεσμα αυτής της λογικής στο ΥΠΠΟ είναι η (απόφαση 5 Οκτωβρίου 2012 ) για αξιοποίηση του ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ σε Διαχρονικό Μουσείο Αγρινίου, χωρίς φυσικά και γι’ αυτό οι Υπηρεσίες του Υπουργείου να προβούν σε κάποια εργασία τουλάχιστον για να προστατεύσουν το περιουσιακό τους στοιχείο που στοίχισε στον Έλληνα φορολογούμενο 3.300.000 ευρώ.
Η Εταιρεία μας από τον Μάιο 2012 προκειμένου κάτι να κινηθεί και να μην ξεχαστεί μέσα στο απόγειο της οικονομικής και κοινωνικής κρίσης το εμβληματικό ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ με το από 7 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2012 υπόμνημα/πρόταση μας να αναδείξουμε τις δυνατότητες που προσφέρονται για να δημιουργηθεί εκεί ένα Διαχρονικό Πολυμουσείο, με αναφορά από την αρχαία μέχρι την πρόσφατη ιστορική κληρονομιά της Αιτ/νίας. Επαναλάβαμε αυτές τις προτάσεις μας στην απάντηση μας(21/12/2012 στην απόφαση του ΥΠΠΟ κ. Τζαβάρα
Εμείς σε κάθε παρουσία μας στο ΥΠΠΟ, την Περιφέρεια, τον Δήμο Αγρινίου και σε διάφορες τοπικές εκδηλώσεις πρώτο θέμα μας ήταν η αξιοποίηση του ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ που
εδώ και 10 χρόνια προβάλλετε το αίτημα μας αυτό στην προμετωπίδα της Εταιρείας μας στα γραφεία μας στο ισόγειο του Δημαρχιακού Μεγάρου.
Αυτό συνέβη και στα ΠΑΝΑΓΡΙΝΕΙΑ 2015 όπου με τη συνεργασία του Δήμου Αγρινίου έγινε στο χώρο αυτό η επιτυχημένη θεατρική παράσταση «Από πρώτο χέρι» από το Μικρό Θέατρο της Κατερίνας Καραδήμα.
Το 2016 μετά την κυβερνητική αλλαγή, επανήλθαμε στον τότε Υπουργό κ. Μπαλτά, όπου πέραν από την πρόταση μας για Πολυμουσείο στο ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ τονίσαμε ιδιαίτερα την ανάγκη έργων διάσωσης και προστασίας του Μνημείου.
Το 2017 μέσα στις πολιτιστικές μας στοχεύσεις μπαίνει η διάσωση του ιστορικού χώρου του πρώην ΚΣΕΑ. Καταθέσαμε αίτηση και φάκελο στην Δ/νση Νεοτέρων Μνημείων Δυτικής Ελλάδας για να κηρυχτούν διατηρητέες οι εγκαταστάσεις του (ΙΔΕ ΦΑΚΕΛΟΥΣ σχετική αίτηση μας)ΚΣΕΑ. Ο αρχικός φάκελος συμπληρώθηκε και ολοκληρώθηκε με την Γνωμοδότηση – Μελέτη του Τ.Ε.Ε. Αιτ/νίας – που θα παρουσιάσει ο κ. Δημήτρης Παπακωνσταντίνου.
Ήδη ο φάκελος αυτός μετά την ευνοϊκή εισήγηση της Δ/νσης Δυτικής Ελλάδας βρίσκεται προς επεξεργασία στην αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΠΟΑ (Μάιος 2018)
Το τέλος του 2017 προκύπτει μια καινούρια πρόκληση, η συμμετοχή μας στο Περιφερειακό Συνέδριο Δυτικής Ελλάδας ( 5-6 Φεβρουαρίου 2018), προετοιμάζοντας τις θέσεις μας για το Συνέδριο(Δεκέμβριος2017) στα πλαίσια των σχετικών διαδικασιών ενημερώνουμε το Γραφείο του Πρωθυπουργού για τα αιτήματα μας.
Το Συμβούλιο μας διαμορφώνει
μια εναλλακτική πρόταση επειδή ο χρόνος και το κόστος για το ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ θα είναι μεγάλος και οι ιστορικές μνήμες, τα υλικά και τα τεκμήρια για την ιστορία του καπνού συν τον χρόνο χάνονται
προτείνουμε χωρίς να εγκαταλείπουμε τον βασικό μας στόχο διάσωσης – αξιοποίησης της ταυτότητας του εμβληματικού βιομηχανικού κτιρίου του ΠΑΠΑΠΕΤΡΟΥ , να χρησιμοποιηθούν οι εγκαταστάσεις του ΚΣΕΑ για ένα καινοτόμο μουσειακό (για τον καπνό) και όχι μόνο χώρο.
Αυτό αποτελεί την κεντρική μας θέση στο Συνέδριο. Πλήρης φάκελος της
πρότασης μας κατατέθηκε στην Υπουργό Πολιτισμού κ. Κονιόρδου. Αυτό στη συνέχεια μας οδηγεί να καταθέσουμε στο ΥΠΑΑΤ – που από την αρχή αντιμετώπισε θετικά την πρόταση μας – ένα πλήρη φάκελο προμελέτης αλλά και πρόταση για την παραχώρηση της χρήσης των εγκαταστάσεων σε ένα εταιρικό σχήμα όπου θα μετέχει
η Εταιρεία μας και ο ΕΛΓΟ Δήμητρα (φορέας του ιδίου Υπουργείου) στον οποίο ανήκουν τα οικόπεδα και οι εγκαταστάσεις του Καπνικού Σταθμού-ΑΝΤΩΝΟΓΛΟΥ
Θετική θέση απέναντι σ’ αυτό το αίτημα πήραν τα τοπικά κυβερνητικά στελέχη και ο Αντιπρόεδρος της Βουλής κ. Βαρεμένος, που όμως εστίασε όλο το θέμα στην διμερή προσωπική του συνεννόηση με την Πρύτανη του Πανεπιστημίου Πατρών. Καλοδεχούμενη είναι κι αυτή η τοποθέτηση και οι ενέργειες του κ. Αντιπροέδρου,
όμως για εμάς η μεταβίβαση του χώρου του ΚΣΕΑ είναι η αφετηρία μόνο για να ενδιαφερθούν και να κινητοποιηθούν πάνω σε ένα συγκεκριμένο Σχέδιο Πολιτισμού και Μνήμης όλοι οι θεσμικοί παράγοντες και οι παραγωγικές δυνάμεις της περιοχής.
Γι’ αυτό από το Δεκέμβριο 2018 συναντηθήκαμε ξανά με την Διοίκηση του Τ.Ε.Ε. Αιτ/νίας αλλά και τον Δήμαρχο Αγρινίου κ. Παπαναστασίου και συμφωνήσαμε να κάνουμε μια Ημερίδα στην οποία να ενημερώσουμε την τοπική κοινωνία για τις ενέργειες από το 2008 μέχρι σήμερα και να καταθέσουμε σε κοινή διαβούλευση την πρόταση που καταθέσαμε στο ΥΠΑΑΤ (Γεν. Γραμμ. Αντώνογλου) για να αιτιολογήσουμε την ανάγκη παραχώρησης του χώρου ΚΣΕΑ για τη δημιουργία στο χώρο αυτό ενός Πολυχώρου μνήμης, πολιτισμού κα καινοτομίας.
Για να ευαισθητοποιήσουμε περισσότερο την κοινωνία μας από τον Δεκέμβριο 2018 εμείς σαν Εταιρεία στήσαμε μια
διαρκή έκθεση Καπνικού βιβλίου στις προθήκες των γραφείων μας στη Χαριλάου Τρικούπη. Το περισσότερο υλικό και οι φωτογραφίες της έκθεσης προέρχονται από το Αρχείο του Γεωπόνου και προϊστάμενου του ΚΣΕΑ Ηλία Ντζάνη τον οποίο θερμά ευχαριστούμε γιατί αγκάλιασε και στηρίζει με κάθε τρόπο την προσπάθεια αυτή..
Κοινός μας στόχος μας είναι η ενεργοποίηση και ο συντονισμός των φορέων της περιοχής για τον άμεσα εφικτό σκοπό: το Μουσείο καπνού .Πιστεύουμε ότι η συγκυρία σήμερα είναι ευνοϊκή , στην κοινωνία έχει ωριμάσει η ιδέα της ανάδειξης της ταυτότητας της περιοχής, αξιοποίησης και ανάδειξης των χώρων μνήμης ξεκινώντας με το χώρο του πρώην ΚΣΕΑ.
Η επιτυχία της σημερινής εκδήλωσης θα είναι 1ον να προκύψει μέσα από αυτή ο θεσμικός φορέας π.χ. Δήμος Αγρινίου, Πανεπιστήμιο, Επιμελητήριο κ.τ.λ. που θα συνυπογράψει τη μεταβίβαση του χώρου του ΚΣΕΑ από το ΥΠΑΑΤ και ο οποίος θα αναλάβει τη δέσμευση να συνεργασθεί άμεσα με το συντονιστικό όργανο που πρέπει να συγκροτήσουμε για την περαιτέρω διαχείριση του έργου:
αξιοποίηση ΚΣΕΑ – Μουσείο Καπνού και άλλες συναφής ιστορικής μνήμης αλλά και παραγωγικές και βιώσιμες δράσεις που θα συνδέουν το χθες με το σήμερα.
Ένα τέτοιο καινοτόμο πρόγραμμα εύκολα θα χρηματοδοτηθεί από την Ε.Ε. και θα λειτουργήσει σαν οδηγός για το ξεκόλλημα κι άλλων έργων που έχουν άμεση συνάφεια με τον Πολιτισμό, την βιώσιμη ανάπτυξη και την ταυτότητα της περιοχής μας. Αλλά και την υποστήριξη και ενίσχυση των Πανεπιστημιακών τμημάτων στο Αγρίνιο που οι τελευταίες πληροφορίες φέρνουν το τμήμα Πολιτισμού μετά από μια ευδόκιμη παρουσία και δράση 15 χρόνων να μεταφέρεται κάπου στην Πελοπόννησο ή να διαλύεται.
ΝΙΚΟΣ ΣΚΙΑΔΑΣ